- ορθόπτερα
- Τάξη εντόμων ποικίλων διαστάσεων, με τυπικά μασητικά στοματικά όργανα, μπροστινές πτέρυγες μεταμορφωμένες σε καλυπτήριο υμένα ή περγαμηνοειδούς σύστασης και ατελούς μεταμόρφωσης. Το κεφάλι είναι μεγάλο, ισχυρό, γενικά υπογναθικό. Τα ο. έχουν σύνθετους οφθαλμούς, πολύ αναπτυγμένους, και σχεδόν πάντοτε ομματίδια· οι κεραίες μπορεί να είναι πολύ μακρές και λεπτές ή κοντές και μάλλον χοντρές. Τα στοματικά όργανα αποτελούνται από ισχυρά σαγόνια με οδοντωτή περιφέρεια. Τα πόδια του πρώτου από τα τρία ζευγάρια μπορεί να είναι ισχυρά, ογκώδη και κατάλληλα ως όργανα εκσκαφής (π.χ. στο γρυλλασπάλακα) ή να είναι όμοια με τα πόδια του δεύτερου ζευγαριού και κατά συνέπεια προορισμένα για το βάδισμα· τα πίσω πόδια είναι σχεδόν πάντοτε πιο ανεπτυγμένα και χρησιμεύουν για το πήδημα. Τα φτερά μπορεί να είναι μακριά ή περιορισμένα ή να λείπουν τελείως, ενώ τα μπροστινά, στενά και λίγο αποσκληρυμένα, έχουν χρώμα που γίνεται όμοιο με τα άλλα μέρη του σώματος και είναι συνήθως μιμητικό· τα πίσω φτερά, διπλωμένα κάτω από τα μπροστινά, είναι μεμβρανώδη, πλατιά και συχνά έχουν ένα ζωηρό χρώμα, που έρχεται σε αντίθεση με το χρώμα του σώματος. Η κοιλιά αποτελείται από 11 τμήματα. Τα θηλυκά έχουν γενικά ένα όργανο ωοτοκίας, το μήκος και η δομή του οποίου ποικίλλουν ανάλογα με την οικογένεια. Τα ακμαία o., ιδιαίτερα τα αρσενικά, είναι προικισμένα με συριστικά όργανα. Αναπαράγονται με αβγά, από τα οποία βγαίνουν νύμφες που ζουν περίπου όμοια με τα ακμαία άτομα και διαφέρουν μορφολογικά μόνο κατά τις μικρότερες διαστάσεις και την έλλειψη φτερών, των οποίων οι αποφύσης εμφανίζονται στο προτελευταίο στάδιο (νύμφη). Τα ο. είναι χερσαία έντομα, διαδεδομένα σε όλο τον κόσμο και στα πιο διαφορετικά περιβάλλοντα· όλα σχεδόν είναι χορτοφάγα, μερικά όμως είναι σαρκοφάγα ή παμφάγα· άλλα ζουν κατά σμήνη, όπως οι ακρίδες και εκτελούν μαζικές μεταναστεύσεις, κατά τις οποίες μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές ζημιές στη γεωργία. Στα ο. περιλαμβάνονται περίπου 12.000 είδη, υποδιαιρούμενα σε δύο υποτάξεις (ξιφοφόρα και κοιλοφόρα) που περιλαμβάνουν πολυάριθμες οικογένειες. Τα ξιφοφόρα έχουν γενικά μακρές και λεπτές κεραίες, όργανά ωοτοκίας μακριά και μερικές φορές μακρότατα σε σχήμα ξίφους (από το οποίο πήραν και την ονομασία ξιφοφόρα), συριστικό όργανο πιο ανεπτυγμένο στα αρσενικά και όργανα ακοής στο τρίτο τμήμα των μπροστινών ποδιών. Από τις πιο σημαντικές οικογένειες είναι οι Γρυλλίδες και οι Τεττιγονίδες: στους τελευταίους αυτούς ανήκουν οι μακροκεραιωτές ακρίδες, όπως η κοινή πράσινη ακρίδα. Τα κοιλοφόρα έχουν κεραίες κοντές, όργανα ωοτοκίας μικρού μήκους και ρωμαλέα, συριστικά όργανα που αποτελούνται από τα ανάγλυφα των πίσω ποδιών, που τρίβονται πάνω στις νευρώσεις των καλυπτήριων υμένων, και όργανα ακοής στα πλευρά του πρώτου τμήματος της κοιλιάς. Η πιο ενδιαφέρουσα οικογένειά τους είναι οι Ακριδίδες, που περιλαμβάνει τα πιο επιβλαβή είδη.
Dictionary of Greek. 2013.